چای یکی از نوشیدنی های پرطرفدار در کشور ماست؛ چایی که درست دم شود عطر و بوی دیگری دارد و هر فردی را به سمت خود می کشاند اما چایی که درست دم نشود یا اصطلاحا «دم نکشیده یا جوشیده» باشد، طرفدار ندارد...

 

بهترین شیوه برای دم کردن چای سیاه و سبز چیست؟

چای سیاه چای تخمیرشده و چای سبز چای تخمیرنشده است و به همین دلیل بعد از دم کشیدن رنگ متفاوتی به خود می گیرد. برای دم کردن چای چه سبز، چه سیاه ابتدا باید صبر کنید تا آب به نقطه جوش برسد. بعد مقداری چای خشک داخل قوری بریزید و آب جوش را به آن اضافه کنید و اجازه دهید چند دقیقه ای دم بکشد و رنگدانه ها از برگه ها جدا و وارد آب شوند. چای سیاه ایرانی به دلیل اینکه کمتر تخمیر می شود، مدت دم کشی طولانی تری دارد و دم کشیدن آن بین ۱۰ تا ۱۵ دقیقه زمان می خواهد ولی چای خارجی به دلیل اینکه تخمیر بیشتری داشته سریع تر و در عرض ۴ ۳ دقیقه دم می کشد. برای چای سبز نیز روش دم کردن به همین صورت است. چون چای سبز رنگ زیادی پس نمی دهد ۵ دقیقه دم کشیدن کافی است و ترکیب های آنتی اکسیدانی و رنگی طی این مدت از آن خارج می شود.

 

بعد از آنکه چای دم کشید تا چه مدت می توانیم آن را مصرف کنیم؟

معمولا باید چای را بعد از دم کشیدن فورا مصرف کرد. هرچه چای تازه تر مصرف شود ترکیب های مفید آن اثر بیشتری در پیشگیری از بیماری های قلبی عروقی، سرطان و... دارد. هر چه چای مدت زمان بیشتری بماند این ترکیب ها تغییر می کنند و با هم واکنش می دهند و خاصیت خودشان را به مرور از دست می دهند. نباید چای دم شده را بیش از نیم تا یک ساعت نگه داشت و قبل از این مدت باید آن را مصرف کرد. بهتر است چای را به اندازه مصرف همان لحظه دم کنیم. در کل، چای تازه دم، خوش عطرتر و حاوی ترکیب های مفید بی شماری است.

 

برخی افراد تفاله چای را پس از دم کشیدن در می آورند و چای را برای چند ساعت نگه می دارند. آیا این کار را توصیه می کنید؟ 

این راهکار نیز چندان موثر نیست. حتی با درآوردن تفاله نیز تغییر و واکنش ترکیب ها در چای ادامه پیدا می کند و عطر، طعم و خواص آن کم می شود. گرچه به هر حال خارج کردن تفاله می تواند تا حدی این روند را کندتر کند و باعث شود چای دیرتر سیاه شود.

 

بهترین ظرف برای دم کردن چای چه ظرفی است؟

بهترین ظرف برای دم کردن چای، قوری های چینی یا پیرکس است. دم کردن چای در قوری های فلزی ممکن است باعث ورود یون های فلزی به چای شده و رنگ چای را خراب کند و بر عطر و طعم آن تاثیر بگذارد. امروزه لیوان های چینی درداری نیز وارد بازار شده که مخصوص دم کردن چای سبز است. حتی می توان چای سیاه را هم درون این لیوان ها دم کرد. درحقیقت اصلا نیازی نیست که بعد از افزودن آب جوش به چای خشک مجددا آن را روی حرارت بگذارید زیرا این کار روند تخریب ترکیب های مفید چای را تسریع می کند و باعث سیاه شدن رنگ چای می شود. همین که چای در کنار منبع گرما باشد کفایت می کند.

 

به چای گاهی موادی مانند گلاب و آبلیمو اضافه می شود یا چای را همراه با دارچین، هل و زعفران دم می کنند. این مواد خللی در روند دم کردن چای پیش نمی آورند؟

خیر دارچین، هل و زعفران اگر همراه چای دم شوند نه تنها مشکلی ایجاد نمی کنند بلکه خاصیت هم دارند. مصرف موادی مثل آبلیمو هم اشکالی ندارد اما مصرف گلاب همراه چای خاصیت چندانی ندارد و تنها می تواند بو و عطر بهتری به آن بدهد.

 

معمولا افراد چه نکته هایی را هنگام دم کردن چای رعایت نمی کنند؟

گذاشتن چای روی سماور یا کتری برای دم کشیدن و زیاد درست کردن چای و مصرف آن برای چند ساعت از جمله اشتباه های رایج مردم است که از خواص چای می کاهد و عطر و بوی آن را خراب می کند.

 

آیا مصرف چای منعی هم دارد؟

چای منع مصرف برای هیچ فردی به خصوص کودکان ندارد. البته زیاده روی در مصرف آن توصیه نمی شود. از جمله دلایلی که می گویند به کودکان چای ندهید، این است که آنها با چای قند زیادی می خورند و دادن چای به آنها باعث بروز این عادت غلط می شود.

 

در مورد دم کردن سایر چای ها مثل چای سفید یا قرمز هم توضیح دهید.

چای سفید و چای نیمه تخمیری اولانگ در بازار ما موجود نیست. چای های دیگری که در بازار موجود است مثل چای مکه یا چای قرمز درواقع دمنوش هایی با گیاهان کوهی یا میوه های خشک شده و برگ آنهاست که هریک خواص بی شماری دارند اما از بوته چای نیستند. آنها هم تقریبا مثل چای سیاه دم می شوند.

سمیه مقصودعلی